Το "Reflections" είναι ένα μουσικό άλμπουμ που κυκλοφόρησε το 1969 σε σύνθεση του Μάνου Χατζιδάκι. Βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Στην Ελλάδα έχουμε δικτατορία και ο Μάνος Χατζιδάκις ζει στη Νέα Υόρκη. Έχει ήδη τιμηθεί με Όσκαρ για την ταινία "Ποτέ την Κυριακή". Έχει γράψει μουσική για το φιλμ του Ηλία Καζάν "America America" και για το "Blue" του Σίλβιο Ναριτζάνο. Η παράσταση "Ilya Darling" (με τη Μελίνα Μερκούρη) έχει ανεβεί στο Μπροντγουέι και το "Χαμόγελο της Τζοκόντας" βρίσκεται στις προθήκες των δισκοπωλείων. Ξένος σε μια χώρα που τη σημαδεύει ο πόλεμος του Βιετνάμ, ο Χατζιδάκις εμπνέεται από τη ροκ σκηνή και από τα κινήματα της αμφισβήτησης και γράφει έναν κύκλο μουσικής και τραγουδιών με αγγλικό στίχο. Το 1969 συνεργάζεται με το συγκρότημα New York Rock & Roll Ensemble. Πρόκειται για ένα γκρουπ που πειραματιζόταν μπολιάζοντας με στοιχεία κλασικής μουσικής τη ροκ τραγουδοποιία των sixties. Τότε, λοιπόν, κυκλοφορεί το άλμπουμ "Reflections" («Αντικατοπτρισμοί»). Αποτέλεσμα ένας «κλασικός» πλέον δίσκος με 8 τραγούδια -σε αγγλικούς στίχους μελών του γκρουπ- και 2 ορχηστρικά. Η ανατολίτικη ευγένεια των μελωδιών, η λεπτοδουλειά στην ενορχήστρωση και οι ερμηνείες άφησαν άναυδους όσους ξένους νόμιζαν ότι ο Χατζιδάκις είχε γράψει μόνο τη διεθνώς πιασάρικη μελωδιούλα των «Παιδιών του Πειραιά».
Το 1993 ο Μάνος Χατζιδάκις, αφού έχει επιστρέψει στην Ελλάδα, αποφασίζει να εκδώσει ξανά το έργο σε στίχους ελληνικούς του Νίκου Γκάτσου. Ήδη δύο από τα τραγούδια των "Reflections" είχαν αποδοθεί στα ελληνικά και μάλιστα βρίσκοντας πολύ μεγάλη απήχηση στον κόσμο. Πρόκειται για τον «Κεμάλ» και για την «Περιμπανού» (Noble dame). Επίσης το τραγούδι «Πού το πήγαν το παιδί» (με μικροδιαφορές στο στίχο –κυρίως το πέρασμα των ρηματικών τύπων από τον ενεστώτα σε παρατατικό και αόριστο) ήταν γνωστό από την εκτέλεση με τον Γ. Μπιθικώτση. Χαρακτηριστικό είναι ότι και τα 10 τραγούδια ακούγονται τώρα με στίχους, ενώ η αρχική έκδοση του δίσκου στα αγγλικά περιλάμβανε και 2 ορχηστρικά θέματα. Έτσι προκύπτει ο δίσκος «Αντικατοπτρισμοί», που κυκλοφορεί από τον Σείριο, με ερμηνεύτρια την Αλίκη Καγιαλόγλου, διεύθυνση της ορχήστρας από τον ίδιο τον Μ. Χατζιδάκι και ένα πανέμορφο εξώφυλλο του Νίκου Χατζηκυριάκου – Γκίκα.
Ο Χατζιδάκις είχε πει για τον δίσκο:
Τα “Reflections” με την φόρτιση των Ελληνικών στίχων του Γκάτσου έγιναν σαν τα πολλά πρόσωπα μιας γυναίκας. Μιας γυναίκας που θα μπορούσε να είναι κι ένας νέος άντρας μέσα στην επαναστατημένη ατμόσφαιρα αμφισβήτησης που χαρακτήριζε τη Νέα Υόρκη του '68. Έγιναν οι αντικατοπτρισμοί της πόλης και των νέων ανθρώπων της και απαιτούσαν πολυεδρική ερμηνεία γυναίκας με διαφορετικές φωνές, με αντιδράσεις, με όψεις σπασμένες μέσα σε κρύσταλλα. Η Αλίκη Καγιαλόγλου φανερώνεται άξια ερμηνεύτρια, παίζοντας και μεταπηδώντας από το ύφος της Γκρέτα Γκάρμπο στην πληθωρικότητα της Μανιάνι ή την τραγική έξαρση της Κατίνας Παξινού. Με την ερμηνεία της το έργο αποκαλύπτεται. Κι έτσι με την απόσταση του χρόνου και με την ωριμότητα της ερμηνείας φανερώθηκαν ξανά οι "Αντικατοπτρισμοί" στην Αθήνα του ’93.
Πέντε σκύλοι πεινασμένοι
μια ζωή βασανισμένοι
μέσα σε βρισιές και γιούχα
βάλανε καινούρια ρούχα
και με γιορτινή φορεσιά
βγήκανε να πάνε βόλτα
στου παράδεισου την πόρτα
πίσω από την παλιά εκκλησιά
Μέσα στη ζωή
ποτέ
μη ζητάς να βρεις
ποιος είναι ο δικαστής
να περπατάς
και πάντα να κοιτάς
πού θα πας να κρυφτείς
Μες στην ερημιά τού κόσμου
ένα χέρι γράφει εντός μου:
«Κάπου υπάρχει θεός»
Πέντε πεινασμένοι σκύλοι
στου παράδεισου την πύλη
περίμεναν απ' τους πρώτους
για να στήσουν το χορό τους
μα προτού η αυγή χαράξει
στου ουρανού την άγια τάξη
χωροφύλακες αγγέλοι
τους κρέμασαν στο τσιγκέλι
Μέσα στη ζωή
ποτέ
μη ζητάς να βρεις
ποιος είναι ο δικαστής
να περπατάς
και πάντα να κοιτάς
πού θα πας να κρυφτείς
Φίλοι σκύλοι μην κλαίτε
μες στη συμφορά να λέτε:
Κάπου υπάρχει θεός
Κάπου υπάρχει θεός
Reflections - Manos Hadjidakis & New York Rock & Roll Ensemble [1969]
Track list:
1. Orpheus
2. The day
3. Love her
4. Dance of the dogs
5. Kemal
6. Dedication
7. The three answers
8. Street song
9. Bitter way
10. Noble dame
Αντικατοπτρισμοί - Αλίκη Καγιαλόγλου, Μάνος Χατζιδάκις, Νίκος Γκάτσος [1993]
Track list:
1. Το τραγούδι της χαμένης Κυριακής
2. Που πήγαν το παιδί
3. Πες μου τ' όνομα σου
4. Ο χορός των σκύλων
5. Ο κόσμος σου να είμαι εγώ
6. Κεμάλ
7. Τρεις απαντήσεις
8. Το τραγούδι του δρόμου
9. Η προσευχή του ακροβάτη
10. Περιμπανού
Από το:
......................................
Προσωπικό σημείωμα: Γιατί αυτό το μικρό οδοιπορικό σ' αυτό το τραγούδι; Δεν μπορώ να πω πολλά. Μπορώ να πω όμως πως πριν από λίγη ώρα, βγαίνοντας από ένα μαγαζί, μια νεαρή ωραία και εγκάρδια γυναίκα, που με γνωρίζει μόνον "φατσικά", αφού πριν λίγες μέρες μου έφτιαξε, άνευ λόγου και αιτίας, και μου έκανε δώρο ένα σκουλαρίκι μ' ένα φτερό φραγκόκοτας, μαύρο με άσπρες πιτσιλιές, θαυμάσιο, μου εξομολογήθηκε την απίστευτη ζωή της μέσα σε δέκα λεπτά, ξεκινώντας από μια ασήμαντη αφορμή. Όταν τελείωσε είχα βουρκώσει και το μόνο που μπόρεσα να της πω μετά το "ευχαριστώ" ήταν αυτή η φράση του Μάνου και του Γκάτσου: Κάπου υπάρχει Θεός...
No comments:
Post a Comment
Σχόλια